Wij, Diane Carp, dramadocent, en Judith Zwaan, docent beeldende vorming, werkten voor het eerst samen als studenten bij de masteropleiding Kunsteducatie in Amsterdam. We voerden een experiment uit waarmee we onze twee disciplines combineerden in een korte, interdisciplinaire en interactieve voorstelling. Daarna werden we gevraagd een educatieve component te ontwerpen en uit te voeren als voorstudie voor het onderzoeksproject rond Altermoderne Kunsteducatie van Groenendijk & Hoekstra (2012). De spannende combinatie van drama, beeldende vorming en onderwijsdoelen heeft geleid tot een vaste samenwerking met projecten op maat die we op www.kunstblik.nu aanbieden.
Bij onze vakoverstijgende aanpak worden drama en beeldend geïntegreerd met feitelijke informatie over een onderwerp uit andere leergebieden. Uit onderzoek is gebleken dat leerlingen door het gebruik van kunstdisciplines leerstof beter kunnen onthouden. Niet door informatie uit het hoofd te leren, maar door inhoud te ervaren en zelf te interpreteren. (Hardiman, Rinne & Yarmolinskya, 2014).
Onze geschiedenis- en erfgoedprojecten maken gebruik van de volgende uitgangspunten:
Vakoverstijgend
- Meerdere disciplines werken samen om een thema te behandelen.
- Feiten van het gekozen onderwerp zijn ons startpunt.
- Drama gebruiken om het onderwerp te verbinden met de belevingswereld van de leerlingen en hen kennis te laten maken met verschillende perspectieven in de verhalen van de mensen die “toen” erbij betrokken waren.
- Beeldende vorming en low-tech media inzetten om leerlingen de informatie over en ervaringen met het onderwerp te laten verwerken en te delen.
- Door taal geven leerlingen hun eigen gedachten een concrete vorm.
Interdisciplinair
- De samenwerkende disciplines (zaakvak, drama, beeldende vorming, taal) hebben elkaar nodig om het thema met de leerlingen te onderzoeken en de projectdoelen te halen.
- De leerlingen verweven alle disciplines in hun uitwerking.
Multiperspectiviteit
- Een onderwerp vanuit verschillende perspectieven bekijken.
- Een stem geven aan mensen uit de geschiedenis wiens stem niet is gehoord.
Immaterieel erfgoed
- De kunstvormen stimuleren de sociaal-historische verbeelding van de leerlingen.
Leerlingen raken persoonlijk betrokken bij het onderwerp en reflecteren op situaties die vergelijkbaar zijn met situaties in het hedendaagse leven.
Onze bio’s
Diane is kunsteducator en theatermaker gespecialiseerd in drama als vakoverstijgend middel en interdisciplinaire samenwerking in de kunsten. Ze is co-auteur van het Pabo studieboek ‘Spelend leren en ontdekken: handboek voor drama in het basisonderwijs’ (2022). Diane is nu projectleider educatie bij Stichting DKOR / Kunstambassadeurs in Almere. In kunst- en cultuureducatie programma's verkennen bewoners, jong en oud, de verhalen rond de meer dan 150 buitenbeelden in hun wijken. Van 2012 tot 2018 was zij werkzaam als co-teacher en onderzoeker bij de master Kunsteducatie module Interdisciplinair Artistiek Samenwerken bij de Amsterdamse Hogeschool voor de Kunsten. Haar onderzoek resulteerde in een rapport over deze interdisciplinaire lespraktijk. Over dit onderzoek is een artikel gepubliceerd in Kunstzone maart 2018, p.55-57. Gedurende tien jaar was zij als museumdocent werkzaam bij Museum de Paviljoens, waar zij ervaring opdeed met hedendaagse beeldende kunst en Land Art.
Judith is beeldend kunstenaar, docent beeldende vorming en galeriehouder. Naast haar autonome werk als kunstenaar ontwikkelt zij lessen en kunstprojecten voor leerlingen primair en voortgezet onderwijs en HBO, en community art projecten. Ze is co-auteur van het artikel ‘Wat is dàt nou weer? Actuele kunst in de beeldende praktijkles’ Op haar website www.judithzwaan.nl vind je zowel haar cultuureducatieprojecten als haar autonome werk als kunstenaar. Enkele voorbeelden: Schoolprojecten PO: Het Noordzeekanaal, Gebouwd in West Schoolprojecten VO: Werken als El Anatsui, het Plastic Kunstproject Community art projecten: The Big Draw in de Baarsjes en De Zachte Atlas van de Mercatorbuurt
Foto: Naomi Nagtegaal